Nhi khoa: Tự hãn (tự ra mồ hôi), đạo hãn (mồ hôi trộm)

Tự hãn 自汗 (tự ra mồ hôi), đạo hãn 盗汗 (mồ hôi trộm).
Trẻ con bất luận ban ngày, ban đêm, vô cớ ra mồ hôi gọi là Tự hãn; bất luận ban ngày, ban đêm, khi ngủ ra mồ hôi , sau khi tỉnh giấc tự ngừng ra mồ hôi gọi là Đạo hãn (mồ hôi trộm). Thông thường cho rằng tự hãn thuộc dương hư, đạo hãn thuộc âm hư.

Tự hãn: Phế khí hư nhược, vệ dương bất cố, thường ra mồ hôi không ngừng, hoạt động thì ra nhiều hơn, cơ thể mệt mỏi yếu sức, hơi ngắn sợ lạnh, tay chân mình mẩy không ấm, dễ cảm mạo. Điều trị ích khí dưỡng phế, cố biểu liễm hãn.
Phương 1:
- Thành phần: Phù tiểu mạch 60g, Đại táo 10 trái, Hoàng kì 15g.
- Cách dùng: Mỗi ngày 1 thang. Uống lúc nguội.


Phương 2:
- Thành phần: Rau dấp cá 20g, Táo nhân 12g, Ô mai 12g, Tiểu mạch 30g.
- Cách dùng: Lấy thuốc nghiền bột, trộn với mật ong hòa uống, mỗi ngày 3 lần.

Phương 3:
- Thành phần: Tiểu mạch nhân 60g, Gạo nếp 30g, Táo 15 trái, Đường trắng 1 ít.
- Cách dùng: Lấy Tiểu mạch nhân, Gạo nếp, Táo thêm nước nấu thành cháo, lúc ăn thêm ít đường. Mỗi ngày 2 lần ăn.
Phương này thích hợp dùng cho trẻ con chứng tỳ hư, đạo hãn, tự hãn sau khi bệnh.

Phương 4:
- Thành phần: Tiểu mạch 25g, Hồng táo 5 trái, Long nhãn nhục 10g.
- Cách dùng: Lấy Tiểu mạch, Hồng táo, Long nhãn nhục thêm lượng nước thích hợp nấu uống sau bữa ăn, mỗi ngày phân 2 lần dùng.
Phương này thích hợp dùng cho trẻ con đạo hãn, tự hãn.

Phương 5:
- Thành phần: Tiểu mạch 30g, Đậu đen lớn 15g, Ô mai 3g.
- Cách dùng: Sắc nước uống.

Đạo hãn: Âm hư nội nhiệt, đạo hãn liên tục, ngũ tâm phiền nhiệt, hai gò má đỏ, miệng khô, đại tiện bí. Trị nên tư âm liễm hãn.

Phương 1:
- Thành phần: Ma hoàng căn 9g, Tang thụ căn 6g, Bạch cập 4g, Xa tiền thảo 10g.
- Cách dùng: Sắc nước uống mỗi ngày 3 lần

Phương 2:
- Thành phần: Tiểu mạch 15g, Hồng táo trái.
Lấy Tiểu mạch, Hồng táo thêm lượng nước thích hợp nấu uống sau bữa ăn. Thích hợp dùng với triệu chứng nhẹ.

Phương 3:
- Thành phần: Tiểu mạch 30g, Ô mai 15 trái, Đại táo 10 trái
- Cách dùng: Sắc uống mỗi ngày 1 thang. Phân 2 lần uống.

Phương 4:
- Thành phần: Tang thầm 30g, Hồng táo 10 trái, Ô mai 7 trái, Mẫu lệ nung 24g.
- Cách dùng: Sắc uống mỗi ngày 1 thang. Phân 2 lần uống.

Phương 5:
- Thành phần: Nấm mèo 15g, Táo đỏ 15g, Đường phèn lượng thích hợp.
- Cách dùng: Sắc uống mỗi ngày 1 thang. Phân 2 lần uống


(Lương y Trần Hoàng Bảo)